WAALWIJK:- Een conflict in de Thaise boeddhistische tempel in Waalwijk leidt ertoe dat de Nederlandse voorzitter van die tempel zwaar onder vuur is komen te liggen vanuit Thailand. De Thaise ambassade in Den Haag dringt aan op zijn aftreden.

In de Nederlandse politiek ligt dit soort buitenlandse inmenging van oudsher gevoelig. Zo deed de Tweede Kamer in het verleden onderzoek naar buitenlandse bemoeienis met Nederlandse moskeeën.

In Thailand met zijn 72 miljoen inwoners zijn staat en kerk officieel gescheiden. Maar de praktijk is anders. “Staat, boeddhisme en koning vormen een drie-eenheid, al sinds de opkomst van het Thaise nationalisme in de jaren 30”, legt Thailandkenner Rogier Busser uit.

Geruchten
Volgens bestuursvoorzitter Toine van Beek – getrouwd met een Thaise vrouw – begon de weerstand tegen zijn persoon toen hij twee jaar geleden financieel schoon schip begon te maken in de tempel.

Van Beek en de andere bestuurders verdachten een monnik ervan dat hij geld van de tempel naar bankrekeningen in Thailand doorsluisde. Voor een minderheid binnen de 3000 tot 4000 jaarlijkse bezoekers van de ‘Buddharama Tempel’ zou dat aanleiding zijn geweest om te beginnen met het verspreiden van geruchten over Van Beek via sociale media.

De beschuldigingen aan zijn adres hebben inmiddels ook de Thaise televisie gehaald. In verschillende nieuwsprogramma’s op landelijke tv-zenders wordt beweerd dat hij op eigen houtje een van de beter bezochte tempels van Europa zou willen verkopen voor een miljoenenbedrag, en daarmee de Thaise gemeenschap in Nederland, die bestaat uit zo’n 25.000 mensen, ernstig zou raken.

Van Beek is naar de rechter gestapt om te proberen de lastercampagne in Nederland te stoppen en wil hetzelfde doen in Thailand. Eind deze maand dient er een kort geding in Breda.

De gedaagden zijn vier van de mensen die Van Beek het meest verantwoordelijk houdt voor laster en smaad. Opvallend is dat een van hen bestuurslid is van de Boeddhistische Unie Nederland (BUN), het contactorgaan van de Rijksoverheid met de Nederlandse boeddhisten. Deze Wasin Boonma zegt in een reactie dat hij vooral klachten heeft doorgegeven van bezoekers van de tempel aan een Europese organisatie waarvoor hij ook actief is. Zo’n 500 mensen zouden een petitie hebben ondertekend waarin werd aangedrongen op het vertrek van Van Beek.

Vorige maand was er ook al een rechtszaak, die was aangespannen door twee Thaise monniken die hun ontslag uit het bestuur aanvochten. Maar zij werden in het ongelijk gesteld, waarna de aanvallen Van Beek persoonlijk naar eigen zeggen alleen verder toenamen. Hij werd door een Nederlandse Thai op Facebook zelfs beschuldigd van verkrachting van één van zijn dochters. Dat bericht werd kort na plaatsing overigens verwijderd.

De oplopende spanningen hebben een jonge monnik in Waalwijk ertoe gebracht binnenkort politiek asiel aan te vragen in Nederland. Hij wordt gezien als een medestander van de voorzitter en krijgt daarom ook veel te verduren op sociale media.

De monnik in kwestie heeft van de hoofdtempel in Thailand te horen gekregen dat hij terug moet naar eigen land. Maar hij vrees voor zijn veiligheid als hij dat doet.

De Thaise ambassade bemoeit zich zoals gezegd nadrukkelijk met het conflict in Waalwijk. In een e-mail kreeg Van Beek afgelopen januari de nadrukkelijke vraag waarom hij nog niet was teruggetreden als bestuursvoorzitter.

Die vraag leek te zijn gebaseerd op een verkeerde interpretatie van uitspraken die hij had gedaan op een overleg in de tempel, een klein jaar eerder. Van Beek dreigde toen met aftreden als het bestuur niet zijn eigen personeelsbeleid kan voeren bij de benoeming van monniken.

De tempel in Waalwijk kwam in 2015 ook al in het nieuws, toen door een grote misbruikaffaire. Destijds kwam naar buiten dat hoofdmonnik Mettavihari van 1974 tot minstens 1992 tussen de twintig en dertig leerlingen had misbruikt, onder meer in Waalwijk en in de Amsterdamse tempel (die later zou verhuizen naar Purmerend). Toine van Beek heeft slachtoffers destijds als voorzitter namens de tempel excuses aangeboden en het initiatief genomen voor een meldpunt.

De ambassade zegt in een reactie onder de Thaise wet verplicht te zijn om zorg te dragen voor landgenoten in een ander land zoals Nederland. De tempels in Nederland vallen ook onder die “supervisie”, omdat die een centrale rol hebben in de Thaise gemeenschap. Als er conflicten ontstaan, speelt de ambassade de rol van bemiddelaar. Omdat de ambassade had begrepen dat Van Beek vorig jaar zijn afreden aankondigde, heeft die hem daaraan willen herinneren.

Olleke Bolleke in Pattaya
Bron: Bij dit onderzoek werkte de NOS samen met Omroep Brabant. Het onderzoek is gebaseerd op documenten, e-mails, geluidsopnamen en gesprekken met betrokkenen.